Umowa o pracę i jej rodzaje są niezwykle istotne. W końcu to najważniejszy dokument obok kodeksu pracy. Reguluje relacje między pracownikiem a pracodawcą. W Polsce istnieje kilka rodzajów umów o pracę, z którymi warto się zapoznać, aby dokładnie rozumieć nie tylko swoje obowiązki oraz wysokość otrzymywanych zarobków, ale także swoje prawa w miejscu pracy. W niniejszym artykule omówimy różne rodzaje umów oraz ich charakterystykę.
Umowa o pracę — co to jest?
Umowa o pracę jest to umowa pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, na mocy której pracownik zobowiązuje się wykonywać pracę na rzecz pracodawcy, a pracodawca zobowiązuje się płacić pracownikowi wynagrodzenie. Ponadto dokument reguluje wiele innych aspektów zatrudnienia, takich jak czas pracy, urlopy, oraz prawa i obowiązki obu stron. Nierzadko załącznikiem jest klauzula RODO oraz regulamin obowiązujący na terenie danego zakładu pracy.
Umowa o pracę 2024 — rodzaje
Umowa o pracę jest najbardziej pożądaną przez pracowników formą zatrudnienia. Gwarantuje płatny urlop, świadczenia chorobowe, a także skutkuje zabezpieczeniem w postaci odprowadzanej składki emerytalnej. Czy jednak wiesz, że rodzajów umów o pracę jest więcej niż ta na czas określony i nieokreślony? Oto one:
Szukasz pracy?
Poniżej przedstawiamy najlepsze oferty pracy w 2024 w najbardziej popularnych miastach w serwisie:
Na czas określony
Jak sama nazwa wskazuje, to umowa ograniczona w czasie. Zazwyczaj wynosi on 3 miesiące okresu próbnego, po nim podpisywana jest umowa na 1 rok. Pracodawca i pracownik ustalają, kiedy rozpocznie się i zakończy zatrudnienie. To rozwiązanie dotyczy często nowych stanowisk pracy.
Jak długo umowa na czas określony?
Według Artykułu 251. Kodeksu Pracy, umowę na czas określony zawiera się na okres maksymalnie 33 miesięcy. Pracodawca i pracownik mogą zawrzeć maksymalnie 3 umowy na czas określony (uwaga! Wystarczy, że świadczysz umowę o pracę u jednego pracodawcy. Ciągłość podpisywania umów nie musi być zachowana). W przypadku przekroczenia tych limitów umowę traktuje się jako umowę na czas nieokreślony, niezależnie od daty, która widnieje na umowie.
Na czas nieokreślony
Umowa o pracę na czas nieokreślony jest bardziej stabilnym rodzajem umowy. Nie ma ściśle określonego terminu jej trwania, co oznacza, że pracownik może pracować w firmie dłużej i ma pewność zatrudnienia, o ile spełnia swoje obowiązki.
Na czas próbny
Umowa o pracę na czas próbny pozwala pracodawcy i pracownikowi przetestować wzajemne relacje przed zawarciem dłuższej umowy. Okres próbny nie może jednak przekroczyć 3 miesięcy.
Umowa o pracę w niepełnym wymiarze godzin
Ten rodzaj zatrudnienia dotyczy niepełnego etatu, na ogół jego połowy lub jednej czwartej. Zdarza się, że pracownik świadczy pracę przez mniejszą ilość dni w tygodniu. W takiej umowie określa się ilość godzin pracy w tygodniu lub miesiącu.
Umowa na zastępstwo
Umowa o pracę na zastępstwo będzie dotyczyć Cię wtedy, kiedy będziesz zastępować innego pracownika. Może być nieobecny z różnych przyczyn, na przykład ze względu na chorobę lub urlop.
Umowa o dzieło i umowa zlecenie — różnice
Do innych popularnych form zatrudnienia należy umowa zlecenie i o dzieło. Różnią się nieco od umowy o pracę, zwłaszcza pod kątem świadczeń zdrowotnych czy składki emerytalnej. Opowiemy Ci krótko, czym różni się umowa o dzieło od umowy zlecenie.
Umowa o dzieło — co to?
Umowa o dzieło jest zawierana w celu wykonania określonego dzieła, np. remontu mieszkania, napisania artykułu, czy wykonania projektu graficznego. Pracownik wykonuje pracę według własnego planu i nie podlega stałemu nadzorowi pracodawcy. Pobiera wynagrodzenie za określony rezultat.
Czym jest umowa zlecenie?
Umowa zlecenie charakteryzuje się tym, że pracownik wykonuje określone zadania na rzecz pracodawcy, ale nie ponosi odpowiedzialności za efekt końcowy. Pracownik może wykonywać pracę w sposób niezależny, ale nie ma takich samych praw i świadczeń jak pracownicy na podstawie umowy o pracę. Premie są w tym przypadku dobrą wolą pracodawcy.
Na umowie zlecenie możesz nabyć prawo do zasiłku chorobowego. Musisz wypełnić pisemny wniosek i przekazać go pracodawcy, on z kolei ma obowiązek zarejestrować go w ZUSie. Prawo do zasiłku chorobowego otrzymujesz w momencie, w którym minie 90 dni (nieprzerwanych) okresu ubezpieczenia.
Umowa o pracę — rodzaje urlopów
Umowa o pracę reguluje także kwestie związane z urlopami. W Polsce istnieją różne rodzaje urlopów, do których pracownicy mają prawo, takie jak urlop wypoczynkowy, urlop macierzyński, urlop rodzicielski, czy urlop na żądanie. Nie dotyczą one jednak osób zatrudnionych na umowę zlecenie i umowę o dzieło.
Każdy z wymienionych rodzajów urlopów na umowie o pracę ma swoje własne warunki i przysługujące dni wolne od pracy.
- Urlop wypoczynkowy to rodzaj urlopu, który przysługuje pracownikowi na podstawie umowy o pracę. Jest to czas przeznaczony na regenerację sił i odpoczynek. Okres trwania urlopu wypoczynkowego wynosi przeważnie 20 dni roboczych, ale może być dłuższy w zależności od stażu pracy.
- Urlop macierzyński i rodzicielski są przewidziane dla pracowników będących rodzicami. Urlop macierzyński przysługuje matkom po urodzeniu dziecka, natomiast urlop rodzicielski może być wykorzystywany przez oboje rodziców. Oba rodzaje urlopów są objęte specjalnymi przepisami prawa pracy.
- Urlop na żądanie to forma urlopu, który pracownik może wykorzystać w dowolnym momencie, bez konieczności uzasadniania swojej nieobecności. Jest to forma elastycznego urlopu, która pozwala pracownikom na dostosowanie czasu wolnego do swoich potrzeb.
Podsumowanie
Umowa o pracę to podstawa wielu relacji pracowniczych w Polsce. Zrozumienie rodzajów oraz ich charakterystyki podpisanych dokumentów jest kluczowe dla zarówno pracowników, jak i pracodawców. Daje to pewność co do warunków zatrudnienia i praw, a także pomaga uniknąć nieporozumień i sporów prawnych.
Poszukujesz pracy? Znajdź ją na naszej stronie!
